Lala Lajpat Rai

Born 28 January 1865


Dhudike, Punjab British India (now India)

Died 17 November 1928 (age 63)

Lahore, British India (Now Pakistan)

Lala Lajpat Rai (28 January 1865 – 17 November 1928, Punjabi: ਲਾਲਾ ਲਜਪਤ ਰਾਯ, Urdu: لالا لاجپت راے; Hindi: लाला लाजपत राय) was an Indian author, freedom fighter and politician who is chiefly remembered as a leader in the Indian fight for freedom from the British Raj. He was popularly known as Punjab Kesari (Punjabi:The Lion of Punjab) or Sher-e-Punjab (Hindi:The Lion of Punjab) meaning the same and was part of the Lal Bal Pal trio.^[1][2] He was also associated with activities of Punjab National Bank and Lakshmi Insurance Company in their early stages. He sustained serious injuries by the police when leading a non-violent protest against the Simon Commission and died less than three weeks later. His death anniversary (November 17) is one of several days celebrated as Martyrs' Day in India.^[3][4]

Early life

Lajpat Rai was born in an Agarwal family in Dhudike (now in Moga district, Punjab) on 28 January, in 1865.[5][6][7] His grandfather was a Svetambara Jain while his father had great respect for Islam, and he even fasted and prayed like muslims, but did not embrace Islam largely due to his family's attachment to the Hindu faith.[8] Lala Lajpat Rai had his initial education in Govt. Higher Secondary School, Rewari(now in Haryana, was earlier in Punjab), in the late 1870s and early 1880s, where his father, Radha Krishan, was an Urdu teacher. Lala Lajpat Rai was influenced by Hinduism and Manusmriti and created a career of reforming Indian policy through politics and writing.[9] (When studying law in Lahore, he continued to practice Hinduism. He became a large believer in the idea that Hinduism, above nationality, was the pivotal point upon which an Indian lifestyle must be based.) Hinduism, he believed, led to practices of peace to humanity, and the idea that when nationalist ideas were added to this peaceful belief system, a non-secular nation could be formed. His involvement with Hindu Mahasabha leaders gathered criticism from the Bharat Sabha as the Mahasabhas were non-secular, which did not conform with the system laid out by the Indian National Congress.[10] This focus on Hindu practices in the subcontinent would ultimately lead him to the continuation of peaceful movements to create successful demonstrations for Indian independence. He founded the National College, inside the Bradlaugh Hall in Lahore to impart quality education to the Indians, who did not want to join British institutions.[11][12]Graduates of the National College included Bhagat Singh. He was elected President of the Congress party in the Calcutta Special Session of 1920.[13]


Travels to AmericaSee also: Ghadr Party


Rai traveled to the US in 1907, and then returned during World War I. He toured Sikh communities along the US West Coast; visited Tuskegee University in Alabama; and met with workers in the Philippines. His travelogue, The United States of America (1916), details these travels and features extensive quotations from leading African American intellectuals, including W.E.B. DuBois and Fredrick Douglass. The book also argues for the notion of “color-caste,” suggesting a sociological similarities between race in the US and caste in India. The term comes from sociological work done at Columbia University during the 1910s.

During World War I, Lajpat Rai lived in the United States, but he returned to India in 1919 and in the following year led the special session of the Congress Party that launched the noncooperation movement. Imprisoned from 1921 to 1923, he was elected to the legislative assembly on his release. [14]

Commission protests

On 30 October 1928, Lajpat Rai led a silent non-violent procession with Pandit Madan Mohan Malaviya to protest against the Simon Commission at Lahore, but the police responded with a violent lathi charge. During this procession, Rai became the target of the lathi charge (a form of crowd control in which the police use heavy staves or 'lathis' in Hindi) led by British police.

Lala Lajpat Rai was beaten with lathis at the chest. He was grievously injured and later succumbed to his injuries.[14] Bhagat Singh, who was an eyewitness to this event, claimed that it was this act that caused him to 'vow to take revenge' against the culprits of this violence.[15]

Inspiration and memorial

The Lala Lajpat Rai Trust was formed in 1959 on the eve of his Centenary Birth Celebration, to promote education. The trust was founded by a group of Punjabi philanthropists (including R.P Gupta and B.M Grover) who have settled and prospered in the Indian State of Maharashtra.


A statue of Lajpat Rai stands at the central square in Shimla, India. Lajpat Nagar and Lajpat Nagar Central Market in New Delhi, Lajpat Rai Market in Chandani Chowk , Delhi. Lala Lajpat Rai Hall of Residence at Indian Institutes of Technology (IIT) in Kanpur and Lala Lajpat Rai Institute of Engineering and Technology(LLRIET), Moga are named in his honor. Also many institutes, Schools and Library in his hometown of Jagraon, district Ludhiana are named after him. The bus terminus in Jagraon, Punjab, India is named after Lala Lajpat Rai. Lala Lajpat Rai Hospital, Kanpur is also named in his honor.
Lala Lajpat Rai Institute of Management is also one of the famous B-schools in Mumbai.

Gulab Devi Chest Hospital

Lala Lajpat Rai's mother, Gulab Devi, died of TB in Lahore. In order to perpetuate her memory, Lala Lajpat Rai established a Trust in 1927 to build and run a TB Hospital for women reportedly at the spot where she had breathed her last.[16]


The Trust purchased 40 acres of land in April 1930 from the then Government which gave a free grant of an additional 10 acres on Ferozepur Road (now Sharah-e- Roomi). Construction work was started in 1931 and completed in 1934 when the Hospital gates were opened to TB patients.
A marble plaque bears witness to the opening of the Hospital on 17 July 1934 by Mahatma Gandhi. On the migration of trustees to India in 1947, the Government invited Begum Raana Liaquat Ali Khan, Syed Maratab Ali, Professor Dr.Amiruddin and some other notables and philanthropists to become acting Trustees of the Hospital in July 1948.They constituted a Managing Committee with Begum Raana in the Chair, for running the Gulab Devi Chest Hospital.

सौजन्य:- http://en.wikipedia.org/wiki/Lala_Lajpat_Rai

ब्ल्यू टूथची देवाणघेवाण

मोबाईल टू मोबाईल किंवा कॉम्प्युटरवरून डेटा शेअरिंग अगदी सहज शक्य झालं आहे. यामध्ये महत्त्वाचा वाटा उचलला आहे तो ब्ल्यू टुथ या डिवाईसने. ब्ल्यू टुथ हे आकाराने अगदी लहान असलेलं आणि वायरलेस कनेक्टिव्हिटी देणारं डिवाईस आहे. डेटा शेअरिंग तंत्रज्ञानात अतिशय आमूलाग्र भर घालणार्‍या या डिवाईसची अधिक माहिती आपण या भागात घेणार आहोत.


- आकाराने लहान असलेलं आणि पोर्टेबल डिवाईस डेटा ट्रान्सफॉर्मर असल्याने याला जास्त मागणी आहे.


- यामध्ये मोबाईल टू मोबाईल आणि मोबाईल टू कॉम्प्युटर डेटा शेअरिंग करता येते. अनेक उपकरणांमधून डेटा मिळविणे किंवा देणे यातून शक्य होते.

- ही एक वायरलेस टेक्नॉलॉजी असून यामध्ये रेडिओ टेक्नॉलॉजी वापरण्यात आली आहे. यामुळे कमी अंतरावरील माहिती देण्या-घेण्याचे काम करता येते.

- साधारणत: ३० फूट म्हणजेच १० मीटर परिसरात हे डिवाईस चालू शकते. हे २.४ उर्पैं इतक्या क्षमतेचे आहे.

- मोबाईलमध्ये ही टेक्नॉलॉजी पूर्वजात असते, तर कॉम्प्युटरवर इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी आणि काम करताना दोन्ही प्रकारे हे तंत्रज्ञान वापरता येते.

- सध्याच्या टेक्नॉलॉजी डिवाइसेसमध्ये ब्लू टुथ टेक्नॉलॉजीचे न्न्४.० हे नवे तंत्रज्ञान विकसित झाले आहे.

- या नव्या व्हर्जनमध्ये इंटरनेट हाय स्पीड अत्यंत कमी एनर्जी वापरून केले जाते.

- ही टेक्नॉलॉजी मोबाईल, टेलिफोन, फॅक्स, लॅपटॉप, प्रिंटर, कम्प्युटर, व्हिडीओ गेम, डिजिटल कॅमेरा या उपकरणांमध्ये वापरली जाते.

- मोबाईलमधून कॉम्प्युटरमध्ये काही डेटा शेअरिंग करायचे असल्यास ब्लू टुथ डोंगल हे तंत्रज्ञान वापरले जाते. याची रेंज सुमारे १०० मीटर इतकी आहे.

- ब्लू टुथ हे डिवाईस एरिक्सन, नोकिया, आयबीएम, इंटेल, तोशिबा, रिलायन्स आणि अशा अनेक नामांकित कंपन्यांकडून बनविण्यात येत आहे.

- सुमारे १५ हजारांहून अधिक कंपन्यांमध्ये ब्लू टुथचे कनेक्टिव्हीटी देणारे जाळे पसरले आहे.

ब्ल्यू टुथ टेक्नॉलॉजीचे असंख्य फायदे आहेत. या टेक्नॉलॉजीचा तोटा म्हणजे हे वापरताना इंटरनेट स्पीड कमी होतो. शिवाय मोबाईलमध्ये ही टेक्नॉलॉजी वापरल्यास मोबाईलची बॅटरीही लवकर उतरते.

सौजन्य:- टीम फुलोरा, १४०१२०१२

saamana.phulora@gmail.com

Makar Sankranti Festival

Tithi (Date)


Makar Sankranti festival, unlike other Hindu festivals, is not dependent on the position of the moon, but on position of the sun. On this day, the sun enters the zodiac sign of Capricorn. To compensate for the difference that occurs due to the revolution around the sun, every eighty years the day of Sankrantiis postponed by one day.

History

Sankranti is considered a Deity. According to a legend Sankranti killed a demon named Sankarasur. The day followed by Makar Sankrantis called Kinkrant or Karidin. On this day, the female deity (devi) slayed the demon Kinkarasur.

Information

Information on Sankranti is available in the Panchang: The Panchang (Hindu Almanac) provides information on the form, age, clothing, direction of movement etc. of Sankranti. This information is appropriate to the changes taking place in Her according to time. He who is touched by Goddess Sankranti gets destroyed.

Importance

The northward movement of the sun begins on this day. The period from KarkaSankranti(the passage of the sun into the zodiac sign of Cancer) to Makar Sankranti is called the dakshinayan. A person who dies in the dakshinayan period has a greater chance of going to Yamalok (southward region), than one who dies during uttarayan (northward revolution).

Importance from the point of view of spiritual practice: On this day, from sunrise to sunset, the environment has more chaitanya (Divine conscious-ness); hence those doing spiritual practice can benefit from this chaitanya.

Methods of celebration

1. Benefit of highest merit acquired by a Holy dip on the day of Makar Sankranti: The time from sunrise to sunset on Makar-Sankrantiis auspicious. A Holy dip during this period carries special significance. Those who take a Holy dip in the rivers Ganga, Yamuna, Godavari, Krushna and Kaveri at the Holy places situated on the banks of these rivers acquire the highest merit.

2. Offering: Importance of making an offering during an auspicious period: The period from Makar Sankranti to Rathsaptami is an auspicious period. Any donation and meritorious deeds in this period prove more fruitful.


Substances offered: An offering of new vessels, clothing, food, sesame seeds, pot of sesame seeds, jaggery, a cow, a horse, gold or land should be made depending on the capability. On this day, married women also make some offering. They take things from unmarried girls and give them sesame seeds and jaggery in return. Married women organise a ceremony of haldi-kumkum (applying vermilion and turmeric to the forehead) and gift articles to other married women.

3. Importance of haldi-kumkum ceremony performed by married women on sankranti : Performing haldi-kumkum (Turmeric powder and saffron) ceremony is in a way invoking the waves of dormant Adi-shakti in the Universe to get activated. This helps in creating impression of Sagun (Materialised) devotion on the mind of an individual and enhances his bhav (Spiritual emotion) unto God.

3 A. Steps in haldi-kumkum ceremony

3 A 1. Applying haldi-kumkum : Applying haldi-kumkum to a suvasini (A married woman whose husband is alive) activates the dormant Principle of Sri Durgadevi in her and bestows well-being to the applier suvasini.

3 A 2. Applying perfume : Fragrant particles emitting from the perfume please the Principle of the Deity and bestow well-being to the applier suvasini within a shorter period.

3 A 3. Sprinkling rose-water : The fragrant waves emitted by the rose-water activate the waves of the Deity and purifies the environment, and the suvasini who sprinkles it gets greater benefit of the activated Sagun Principle of the Deity.

3 A 4. Offering a gift : A gift offered is always supported by the end of the pallu of the sari. Offering a gift to another suvasini amounts to surrendering to the divinity in her, through sacrifice of body, mind and wealth. Giving support of the end of pallu of the sari means leaving attachment to even the clothes worn on the body and thus learning to overcome body awareness. Since the period of sankranti is favourable for sadhana, a gift given during this period pleases the Deities quickly and they bestow the donor suvasini with the desired fruit.


What should be gifted ? : Instead of gifting non-dharmik commodities like soap, plastic items etc., objects complementary to Spirituality and are indicators of a married life, such as incense-sticks, ubtan (Fragrant herbal powder), religious and Holy texts, pictures of Deities, CDs on spiritual topics etc. should be gifted.

3 A 5. Small mud pots: The festival of Sankrantirequires small mud pots called sugad (in the Marathi language). Vermilion and turmeric powder is applied to the pots and a thread is tied to them. They are filled with carrots, jujube fruits, sugarcane pieces, pods, cotton, chickpeas, sesame seeds with jaggery, vermilion, turmeric etc. Five pots are placed on a wooden seat, rangoli is drawn around the seat and worshipped. Of these, three are gifted to married women, one is offered to the tulsi plant and one is retained.


4. Use of sesame seeds: Maximum use of sesame seeds is made during Sankrantifestival. For example, bathing with water containing sesame seeds and eating and distributing tilgul (a sweet made from sesame seeds), offering sesame to Brahmans, lighting lamps of sesame oil in a temple of Lord Shiva and performing pitrushraddh (rite for the departed ancestors) in which an offering of sesame seeds is made.

Importance of sesame seeds :

Using sesame seeds eliminates sins : On this day those who apply sesame seed oil and utane to the body, bathe in water mixed with sesame seeds, drink water mixed with sesame seeds, perform a sacrificial fire, make an offering of sesame seeds and make similar use of sesame seeds, are liberated of all sins.

Importance according to Ayurved: Since Sankrantifalls in winter, consuming sesame seeds is beneficial.

Importance according to Spirituality:

1. Since sesame seeds have a greater ability to absorb and emit sattva frequencies, consuming tilgul helps improve spiritual practice. Distributing tilgul to one another results in an exchange of the sattva component.

2. Using sesame seeds in shraddh prevents demons from bringing obstacles during the rite.

5. Forbidden acts!

During the period of sankrant, brushing teeth, talking harshly, cutting trees or grass and acts provoking sexual urges should be avoided.

6. Do not fly kites!

Today, when the Nation and Dharma are in peril, flying kites for the sake of entertainment is akin to, 'Nero playing the fiddle while Rome burnt'. If the time spent on flying kites is used for the development of the Nation, it will make it progress faster; and if used for spiritual practice and missions related to Dharma, then society and the individual will benefit.



(Reference: Sanatan's Holy text Holy Festivals, Religious Festivals and Vowed Religious Observances)

Culture & Festivities



The holy Vans given on the Makar Sankranti

This festival is celebrated differently in different parts of the country.

Uttar Pradesh

In Uttar Pradesh, Sankrantiis called ‘Khichiri’. Taking a dip in the holy rivers on this day is regarded as most auspicious. A big one-month long ‘Magha-Mela’ fair begins at Prayag (Allahabad) on this occasion. Apart from Triveni, ritual bathing also takes place at many places like Haridvar and Garh Mukteshwar in Uttar Pradesh, and Patna in Bihar.

Bengal

In Bengal every year a very big Mela is held at Ganga Sagar where the river Ganga is believed to have dived into the nether region and vivified the ashes of the sixty thousand ancestors of King Bhagirath. This mela is attended by a large number of pilgrims from all over the country.

Tamil Nadu

In Tamil Nadu Sankrantiis known by the name of ‘Pongal’, which takes its name from the surging of rice boiled in a pot of milk, and this festival has more significance than even Diwali. It is very popular particularly amongst farmers. Rice and pulses cooked together in ghee and milk is offered to the family deity after the ritual worship. In essence in the South this Sankrantiis a ‘Puja’ (worship) for the Sun God.

Andhra Pradesh

In Andhra Pradesh, it is celebrated as a three-day harvest festival Pongal. It is a big event for the people of Andhra Pradesh. The Telugus like to call it 'Pedda Panduga' meaning big festival. The whole event lasts for four days, the first day Bhogi, the second day Sankranti, the third day Kanuma and the fourth day, Mukkanuma.

Karnataka

In Karnataka, the festival is marked by visiting one's friends and relatives to exchange greetings, and by the preparation of a dish called Ellu (made with sesame seeds, coconuts, sugar blocks, etc). A common custom found across Karnataka is the exchange of sugarcane pieces and Ellu with one's neighbors, friends and relatives. In Karnataka, Pongal is known as 'Sankranti', and cows and bullocks are gaily decorated and fed 'Pongal'- a sweet preparation of rice. Special prayers are offered. In the evening, the cattle are led out in procession to the beat of drums and music. In the night a bonfire is lit and the animals are made to jump over the fire.

Makar Sankranti is marked by men, women and children wearing colorful clothing; visiting near and dear ones; and exchanging pieces of sugarcane, a mixture of fried til, molasses, pieces of dry coconut, peanuts and fried gram. On this auspicious day, people in Karnataka distribute Yellu and bella (Sesame seeds and Jaggery) and greet with the words " “Ellu bella thindu, Olle Maathu Aadu” (Eat sesame seeds and speak only good). The significance of this exchange is that sweetness should prevail in all the dealings.

Maharashtra

In Maharashtra on the Sankranti day people exchange multi-colored tilguds made from til (sesame seeds) and sugar and til-laddus made from til and jaggery. Til-polis are offered for lunch. While exchanging tilguls as tokens of goodwill people greet each other saying – ‘til-gul ghya, god god bola’ meaning ‘accept these tilguls and speak sweet words’. The under-lying thought in the exchange of tilguls is to forget the past ill-feelings and hostilities and resolve to speak sweetly and remain friends.

This is a special day for the women in Maharashtra when married women are invited for a get-together called ‘Haldi-Kumkum’ and given gifts of any utensil, which the woman of the house purchases on that day. Hindus wear ornaments made of 'Halwa' on this day.

Gujarat

In Gujarat Sankrantiis observed more or less in the same manner as in Maharashtra but with a difference that in Gujarat there is a custom of giving gifts to relatives. The elders in the family give gifts to the younger members of the family. The Gujarati Pundits on this auspicious day grant scholarships to students for higher studies in astrology and philosophy. This festival thus helps the maintenance of social relationships within the family, caste and community.

Punjab

In Punjab where December and January are the coldest months of the year, huge bonfires are lit on the eve of Sankrantiand which is celebrated as "LOHARI". Sweets, sugarcane and rice are thrown in the bonfires, around which friends and relatives gather together. The following day, which is Sankrant, is celebrated as MAGHI. The Punjabi's dance their famous Bhangra dance till they get exhausted. Then they sit down and eat the sumptuous food that is specially prepared for the occasion.

Kerala

The 40 days anushthana by the devotees of Ayyappa ends on this day in Sabarimala with a big festival.

Bundelkhand

In Bundelkhand and Madhya Pradesh this festival of Sankrantiis known by the name ‘Sakarat’ and is celebrated with great pomp & merriment accompanied by lot of sweets.

Tribals of Orissa

Many tribals in our country start their New Year from the day of Sankrantiby lighting bonfires, dancing and eating their particular dishes sitting together. The Bhuya tribals of Orissa have their Maghyatra in which small home-made articles are put for sale.

Assam

In Assam, the festival is celebrated as Bhogali Bihu.

Coastal Region

In the coastal regions, it is a harvest festival dedicated to Indra.

Reference: http://www.vmission.org/hinduism/festivals/sankranti/

सौजन्य:- http://www.hindujagruti.org/hinduism/festivals/makar-sankranti/ 

मकरसंक्रांत

मकरसंक्रांत हा भारतातील एक शेतीसंबंधित सण आहे. सूर्य ज्या दिवशी दक्षिणायनातून उत्तरायणात मार्गक्रमण करतो त्या तिथीला मकरसंक्रांत साजरी केली जाते. या दिवशी सूर्य धनू राशीतून मकर राशीत प्रवेश होतो. या दिवसापासून सूर्याचे उत्तरायण सुरू होते. पृथ्वी वरुन पाहिले असता,सुर्याच्या उगविण्याची जागा दिवसेंदिवस उत्तरेकडे सरकते.(अयन=चलन/ढळणे) हा सण भारत सरकारने राष्ट्रीय सण म्हणून घोषित केला आहे.


महाराष्ट्रातील संक्रांत

महाराष्ट्रात हा सण तीन दिवस साजरा करतात. यास भोगी (सामान्यतः १३ जाने), संक्रांती (सामान्यतः १४ जाने) व किंक्रांती (सामान्यतः १५ जाने) अशी नावे आहेत. संक्रांतीस आप्तस्वकीयांना तिळगुळ आणि वाणवाटून 'तिळगुळ घ्या आणि गोड बोला' असे सांगून स्नेह वृद्धिंगत होण्याची शुभकामना दिली जाते. विवाहित स्त्रिया या दिवशी हळदी-कुंकू करतात. इंग्लिश भाषा महिन्यानुसार हा दिवस १४ जानेवारी रोजी येतो. परंतु दर ७० वर्षांनी ही तारीख एक दिवस पुढे जाते

मूळ

उत्तरायण शब्द, दोन संस्कृत शब्द उत्तर(उत्तर दिशा) व अयन(अंतराळातील मार्ग) या शब्दांचा संधी आहे.

प्रादेशिक विविधता


पूर्व भारतातील संक्रांत

संक्रात समग्र दक्षिण पूर्व आशिया मध्ये थोडा स्थानिक फेरफार सोबत साजरी करतात.

• उतर भारतात,

o हिमाचल प्रदेश - लोहडी अथवा लोहळी, (Lohri)

o पंजाब - लोहडी अथवा लोहळी, (Lohri)

• पूर्व भारतात,

o बिहार - संक्रान्ति

o आसाम - भोगाली बिहु, (Bhogali Bihu)

o पश्चिम बंगाल - मकर संक्रान्ति

o ओडिशा - मकर संक्रान्ति

• पश्चिम भारतात,

o गुजरात व राजस्थान - उतरायण (पतंगनो तहेवार) (पतंगांचा सण)

गुजरातमध्ये या दिवशी धान्य,तळलेल्या मिठाया, खाद्यपदार्थ बनावले व दान केले जातात. गुजरातेत या दिवशी गहू, बाजरी यांच्या खिचड्या बनवल्या जातात.

• दक्षिण भारत,

o कर्नाटक, आंध्र प्रदेश - (संक्रांति)

o तमिळनाडू - पोंगल, (Pongal)

o शबरीमला मंदिरात मकर वल्लाकु उत्सव.

• भारताचे अन्य भागात मकर संक्रान्ति

• नेपाळमध्ये,

o थारू (Tharu) लोक - माघी

o अन्य भागातमाघ संक्रान्ति (Maghe Sankranti) के माघ सक्राति (Maghe Sakrati)

• थायलंड - सोंग्क्रान (สงกรานต์ Songkran)

• लाओस - पि मा लाओ (Pi Ma Lao)

• म्यानमार - थिंगयान (Thingyan)

धार्मिक अर्थ


पतंग

मकर संक्रांती पासून उन्हाळ्याची सुरूवात होते. पृथ्वीचा उत्तर गोलार्धात प्रवेश होतो. हिंदू श्रद्धेनुसार सूर्य प्रत्यक्ष ब्रह्मतत्त्वाचे रूप आहे, जे एक, अद्वैत, स्वयं प्रकाशमान, दैवत्वाचे प्रतिक आहे.

यात्रा

मकरसंक्रांतीस अनेक यात्रा आयोजित होतात, यात सर्वात प्रमुख म्हणजे प्रख्यात कुंभमेळा जो दर बारा वर्षांनी हरिद्वार, प्रयाग, उज्जैन व नासिक अशा चार जागी चक्राकार पद्धतीने आयोजित होतो. याखेरिज गंगासागर येथे, कोलकाता शहरानजिक गंगा नदी जेथे बंगालच्या उपसागरास मिळते तेथे गंगासागर यात्रा आयोजित केली जाते. केरळच्या शबरीमला येथे मकरज्योतीचे दर्शन घेण्यास या दिवशी अनेक भाविकांची गर्दी होते.

पुराणातील उत्तरायण

महाभारतात कुरु वंशाचे संरक्षक भीष्म ज्यांना इच्छामरणाचे वरदान होते, त्यांनी बाणांच्या शय्येवर पडून राहून या दिवशी देह त्याग केल्याचे सांगितले जाते. हिंदू परंपरेत उत्तरायणाचा कालावधी दक्षिणायनापेक्षा शुभ मानला जातो.

सौजन्य:- http://mr.wikipedia.org/

टेक केअर

जकाल सर्वच कामे घरबसल्या कम्प्युटरवरून करण्याचा ट्रेण्ड वाढलाय. त्यामुळे कम्प्युटर म्हणजे ऑफिस ही संकल्पना केव्हाच मागे पडली. कम्प्युटर आला म्हणजेच त्याची काळजी घेणंही आलंच. ऑफिसमध्ये इंजिनीअर ही जबाबदारी पार पाडतात. पण घरी याची काळजी आपणच घेतली पाहिजे यासाठी कम्प्युटर हाताळताना काय करावे याची माहिती करून घेऊन.


- ऍण्टी वायरस : कोणतेही काम करताना मधेच फ्लॅश होणार्‍या जाहिरातींमुळे कम्प्युटरमध्ये वायरस येण्याची शक्यता असते. यामुळे एखाद्या चांगल्या कंपनीचा ऍण्टी वायरस असणे गरजेचे आहे. यामुळे कितीही क्षमतेच्या वायरसला रोखता येईल. मात्र हा ऍण्टी वायरस नेहमी अपडेट असला पाहिजे. यामुळे वायरस साईट्स आपोआप लॉक होतात.

- आऊटलूक एक्सप्रेस : आऊटलूक एक्सप्रेस शक्यतो वापरू नये. पण यावर काम करणे गरजेचे असल्यास ऍण्टी वायरस तपासून घ्यावा. कारण या सॉफ्टवेअरमधून काम करताना वायरस येण्याची शक्यता अधिक असते. शिवाय काम करणारी फाईल यामुळे करप्ट होते.

- पॉप - ब्लॉकर : ब्राऊजरवर एखादी वेबसाईट मग ती जाहीरातींची असो किंवा फुकट देण्यात येणार्‍या गिफ्ट्सची. या जाहिरातींना ब्लॉक करण्यासाठी पॉप ब्लॉकरचा उपयोग करावा. म्हणजे जर या जाहिराती आपण आधीही पाहिल्या असतील तर त्याच्या लिंकवर जाऊन ब्लॉक ऑप्शनला क्लिक करावा.

- स्पायवेअर : कम्प्युटरवर असलेले काही प्रोग्राम हे युजरची माहिती अन्य साईट्सला नकळत पुरवीत असतात. किंवा काही वेळा अन्य साइट्सच्या रिक्वेस्ट आपल्या नावाने येतात. याला पायबंद घालण्यासाठी स्पायवेअरचा वापर केला जातो. त्यामुळे कम्प्युटरमध्ये नेहमीच स्पायवेअर अपडेटेड असल्याची खात्री करून घ्या.

- फायरवॉल : फायरवॉल हा कम्प्युटर आणि इंटरनेटमधला सेफ्टी दुवा आहे. यामुळे कम्प्युटरवरील कोणताही प्रोग्राम युजरच्या परवानगीशिवाय स्क्रीनवर चालू होत नाही.

कम्प्युटरवर काम करताना सॉफ्टवेअरची घेतली जाणारी ही काळजी. पण बाह्य स्वरूपानेही कम्प्युटर नीट ऑपरेट व्हावा यासाठी वेगळी काळजी घेणे गरजेचे आहे.

- पावसाळयात आणि हिवाळ्यात सीपीयुच्या आतल्या भागात मॉइश्‍चरायजर जमण्याची फारच शक्यता असते. यामुळे कम्प्युटर सुरू केला तरीही स्क्रीनवर काहीही दिसत नाही. यासाठी सीपीयुचा आतला भाग सुक्या पेंटींग ब्रश किंवा कपड्याने साफ करावा.

- कम्प्युटर जास्त वापरात नसला तरीही त्याची नियमित स्वच्छता ठेवणे गरजेचे आहे.

- की-बोर्ड हा बर्‍याचदा वापरताना हार्ड झालेला दिसून येतो. यासाठी क्लिनर किंवा ब्रशने स्वच्छ करून घ्यावा.

- पेन ड्राइव्ह किंवा कोणतेही युएसबी वापरताना किंवा वापरून झाल्यावर स्कॅन करून घ्यावा. यामुळे वायरस प्रॉब्लेम उद्भवणार नाही.

- सीडी किंवा डिव्हीडी वापरताना ती क्रॅक झाली नाही ना हे पाहा.

- कम्प्युटरमध्ये युपीएस बॅटरी असणे गरजेचे आहे. जेणेकरून जर इलेक्ट्रिसिटी गेल्यास काही काळ पीसी चालू राहील. अन्यथा रॅम उडण्याची शक्यता असते.

- राजन सावंत
सौजन्य :- फुलोरा, सामना

रोबोटस्चा मेळा

अलदेबरान रोबोटिक्स्


रोबोटला माणसाप्रमाणे प्रेम, राग, भीती, दु:ख इ. भावना व्यक्त करता येऊ शकतात का? याचे उत्तर अलदेबरान रोबोटिक्स्चे रोबोट देतात. त्याला (एन.ए.ओ.) हा रोबोट माणसाप्रमाणेच सर्व प्रकारच्या भावना व्यक्त करू शकतो. सध्या जगभरात दोन हजारहून अधिक (एन.ए.ओ.) रोबोट शोधकार्य तसेच संधोशनासाठी वापरले जात आहेत. भविष्यातील मानवाचा खरा मित्र रोबोट होऊ शकतो व मानवी आयुष्यात तो कसा बदल करू शकतो यावर अलदेबरान रोबोटिक्स् काम करीत आहे.


‘माय नेम इज चिट्टी...स्पीड १ टेराबाईट, मेमरी १ झेटाबाईट...’ दक्षिणेचा सुपरस्टार रजनीकांतच्या ‘रोबोट’ या चित्रपटातील ‘चिट्टी’ या ऍण्ड्रो ह्युमनाईड रोबोटला प्रेक्षकांनी अक्षरश: डोक्यावर घेतले. (त्यानंतर सर्वांना असा प्रश्‍न पडला की, खरंच रोबोट कधी माणसाची जागा घेऊ शकेल का?) गेल्या कित्येक वर्षांपासून लहान मुलांच्या कार्टूनपासून शेकडो स्काय फाय चित्रपटात आपल्या समोर अशा हजारो रोबोटिक व्यक्तिरेखा आल्या. त्यांनी कधी दुष्ट खलनायकापासून पृथ्वीवरील जीवसृष्टीचे रक्षण केले तर कधी रोबोटच खलनायक झाला आणि मानवाचा विध्वंस करू लागला. या सर्व रोबोटिक व्यक्तिरेखा आपल्या मनात कायम घर करून राहिल्या व सर्वजण कुतूहलाने का होईना हा विचार करू लागले की खरंच रोबोट कधी माणसाची जागा घेऊ शकेल का? व त्याचा माणसाला काय उपयोग होईल?

खरं तर रोबोट या संकल्पनेवर गेल्या शतकापासून जगातील अनेक शास्त्रज्ञ काम करीत आहेत व स्काय फाय चित्रपटातील रोबोटच्या करामती आता प्रत्यक्ष जगातील रोबोटदेखील करू लागले आहेत. आजचे रोबोट मेडिकल सायन्सपासून अगदी युद्धभूमीपर्यंत सर्वत्र वापरले जातात व अशी असंख्य कामे जी आपण करू शकत नाही. तेथे रोबोटची मदत घेतली जाते. यंदाच्या आयआयटी (इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नोलोजी)च्या टेक फेस्टिव्हलमध्ये रोबोट आणि रोबोटिक्सच्या जगातील अनेक नवीन स्वप्नवत संकल्पना सादर केल्या जाणार आहेत.

रोबोटिक्सचे सायन्स विस्तारत आहे. मनुष्य सतत रोबोटचा वापर कसा व कुठे करता येईल, याकरिता या क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात शोधकार्य करीत आहे. रोबोटिक्सच्या या विस्तारलेल्या क्षेत्रातील अनेक गोष्टींची माहिती जर तुम्हाला घ्यायची असेल तर आयआयटी मुंबईच्या टेक फेस्टिव्हलला जरूर भेट द्या. या संदर्भात अधिक माहिती www.techfest.org या संकेतस्थळावर मिळू शकेल.

क्रेझी कॉप्टर


३ इडीयट’ या चित्रपटात आपण सर्वांनी आमीर खानला छोटे कॉप्टर उडवताना बघितले आहे. हे कॉप्टर म्हणजे खरं तर मोठ्या हेलिकॉप्टरचे छोटे रूप पण याचं काम मात्र रोबोटिक्सप्रमाणे चालते. रिमोट कंट्रोलचा वापर करून हे क्रेझी कॉप्टर उडवता येते. यात कॅमेरा व इ. अनेक हायटेक गॅजेटस् लावता येतात व याचा वापर सैन्यदलापासून ते अगदी बिल्डिंगच्या पाण्याच्या पाइपलाइन इन्स्पेक्शनसारख्या कोणत्याही गोष्टीसाठी करता येते.


टी.एन.टी. रोबोटिक्स्

जोनास टीएनटी आणि बेनो टीमरसन या दोन मित्रांनी त्यांच्या घराच्या बेसमेंटमध्ये ३८हून अधिक रोबोट बनवले आहेत व या रोबोटना ‘सॉकर रोबोट’ असे म्हणतात. ‘सॉकर रोबोट’ फुटबॉलही खेळतात. रोबोटस्साठी खास वर्ल्ड सॉकर चॅम्पियनशिप ही फुटबॉल स्पर्धादेखील आयोजित केली जाते. टीएनटी रोबोटस्नी २०१० चा रोबो कपदेखील जिंकला आहे.

 

अटोनोमस रोबोट

इंग्लंडच्या युनिव्हर्सिटी ऑफ प्लायमाऊथ व मर्लिन सिस्टीमने तयार केलेला हा रोबोट संपूर्णत: स्वयंचलित आहे व तो अनेक प्रकारचे वेगवेगळे कामे करू शकतो. टीएनटी रोबोट प्रमाणेच हा रोबोटदेखील फुटबॉल खेळू शकतो. फुटबॉलशिवाय हा रोबोट स्प्रींट व मॅरेथॉनसारख्या इतर स्पर्धादेखील खेळू शकतो. पण हे कमी की काय या रोबोटने एफआयआरएची २०११ ची चॅम्पियनशिपदेखील जिंकली आहे.


आयडी माइंड टेली ऑपरेटेड रोबोट


जगाच्या कोणत्याही कोपर्‍यात बसून तुम्ही रोबोटला कोणतीही सूचना किंवा ऑपरेट करायचं तंत्रज्ञान आयडी माईडच्या टेली ऑपरेटेड रोबोटमध्ये आहे. या रोबोटमध्ये आपल्या संगणकाप्रमाणेच एक छोटा संगणक आहे. ज्याच्यासोबत तुम्ही टेली नेटवर्किंगच्या कोणत्याही सेवेचा वापर करून सदैव कनेक्टेड राहू शकता व रोबोटला हवी ती आज्ञा देऊ शकता.


सौजन्य:- फुलोरा, सामना ३११२२०११